ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΟΥ ΠΟΤΑΜΟΥ

Πηγές

Το νερό ακολουθεί τους νόμους της βαρύτητας. Ρέει από τα ψηλότερα στα χαμηλότερα υψόμετρα, αποκτώντας έτσι κινητική ενέργεια. Το τμήμα της επιφανείας της γης, το οποίο δέχεται τα νερά της βροχής που τροφοδοτούν ένα συγκεκριμένο ποταμό λέγεται λεκάνη απορροής αυτού του ποταμού και καθορίζεται από το ανάγλυφο της περιοχής. Κάθε ρυάκι χείμαρρος ή παραπόταμος έχει τη δική του λεκάνη απορροής.

Το κάθε πέτρωμα διαβρώνεται με διαφορετική ταχύτητα. Έτσι εκεί που το νερό κυλά πάνω από μαλακά και σκληρά πετρώματα, το μαλακό πέτρωμα διαβρώνεται πρώτο αφήνοντας πίσω του ένα «σκαλοπάτι» σκληρού πετρώματος. Μετά από χιλιάδες χρόνια η διάβρωση μπορεί να γίνει εντονότερη οπότε το νερό πέφτει από το σκαλοπάτι αυτό σαν καταρράκτης.

Κυρίως ροή

Εκεί που το έδαφος είναι λιγότερο απόκρημνο, το ποτάμι αρχίζει να κυλά πιο αργά, χαράζοντας την πορεία του πάνω στο έδαφος. Το ποτάμι τώρα περιέχει περισσότερο νερό, γιατί άλλα ποτάμια και χείμαρροι, οι παραπόταμοί του, έχουν ενωθεί μαζί του. Γι΄ αυτό το φορτίο του είναι μεγαλύτερο. Το νερό όμως επειδή κινείται αργά δεν έχει τη δύναμη (ενέργεια) να μεταφέρει όλο το φορτίο. Έτσι ένα μέρος του το πιο βαρύ, αποτίθεται στην κοίτη του ποταμού και μένει εκεί.

Τα ποτάμια σπάνια ακολουθούν ευθύγραμμη διαδρομή. Αυτό που γίνεται είναι να σχηματίζουν μαιανδρους. Ο μηχανισμός του σχηματισμού και της εξέλιξης των μαιάνδρων είναι πολύπλοκος, και συνδέει τα φαινόμενα της διάβρωσης και της ιζηματογένεσης.

Εκβολές - Δέλτα

Το ταξίδι ενός ποταμού τελειώνει με την εκβολή του σε θάλασσα, ωκεανό ή λίμνη, όπου και εναποθέτει και τα τελευταία υλικά που μεταφέρει. Εκεί το ποτάμι κυλάει ακόμα πιο αργά, αποθέτοντας σχεδόν όλο το λεπτόκοκκο φορτίο του. Το Δέλτα σχηματίζεται συχνά από το λεπτόκοκκο φορτίο ενός ποταμού στο τέλος της πορείας του. Το δέλτα αποτελείται από κομμάτια νέας επίπεδης γης, σε σχήμα όπως το Ελληνικό κεφαλαίο γράμμα Δ. Εκεί το ποτάμι χωρίζεται σε διακλαδώσεις και κυλά προς τη θάλασσα. Επειδή το δέλτα αποτελείται από φερτά υλικά αποτελεί πλούσιο και έφορο σύστημα.